In 2005 belandde ik als kunstenaar in het onderwijs en hielp ik mee bouwen aan een vernieuwingsschool: OSG Piter Jelles !mpulse. Ik was een van de veertien pioniers die vanuit een gezamenlijke visie de school oprichtte. Men zocht juist mensen van buiten het onderwijs: dwarsdenkers, kunstenaars, mensen die buiten de gebaande paden konden kijken en handelen. Wat begon als een onderwijsexperiment, groeide uit tot een persoonlijke leerschool waarin ik als visiebouwer het voorrecht had het onderwijs te mogen herschrijven.
Mijn start was ongebruikelijk – onbevoegd, maar met een scherpe blik. Omdat ik niet begon als docent, zat er geen ‘lesbuffer’ tussen mij en de leerlingen. Dat bevorderde oprecht contact. Geen hiërarchische verhouding, geen geforceerde rol, maar directe aandacht. Ik leerde dat het in onderwijs zelden draait om de overdracht van kennis alleen. Wat echt beklijft, is het gezien worden. Niet voor niets koos ik “Kijken, verwonderen en zien” als leidmotief – het is wat ik deed, wat ik leerde, en wat ik nu nog steeds doe.
Aan de basis van het bouwen volgden we intensieve coachingstrajecten waaronder Herstelrecht en Transactionele Analyse. Ik groeide van coach naar kunstdocent, en van daaruit naar decaan, projectleider, examensecretaris en ontwikkelaar van leerlijnen en visiedocumenten. Alles wat we ontwierpen, deden we in teamverband: van overgangsnormen, curriculumopbouw, het opzetten van examencommissies en over de diepere vraag: wat willen we jongeren eigenlijk meegeven?
Wat mij altijd is bijgebleven, is de parallel tussen kunst en onderwijs. Bij beide draait het om het samenbrengen van ogenschijnlijk losse elementen tot een betekenisvol geheel. In LEGO® herken ik die metafoor sterker dan ooit: individuele bouwstenen die – mits goed afgestemd – een grotere vorm of idee tot leven brengen. Mensen, belangen, doelen, contexten – allemaal losse stukjes die samenvallen in betekenis wanneer ze goed worden verbonden.
Ik heb kunst nooit als doel op zich gezien, maar als middel. Een middel om beter te leren kijken. Genuanceerder. Kritischer. Naar kunst, naar jezelf, naar de wereld. En dat begint altijd bij mens-zijn. Daarom gun ik onderwijsprofessionals vooral een groot rolbesef. De meeste mensen herinneren zich niet de lesstof, maar wel die ene docent die luisterde. Die keek. Die zag.
In 2023 koos ik ervoor om het onderwijs te verlaten, mede door de groeiende aandacht voor mijn werk als Brickpainter na deelname aan LEGO® Masters. Maar mijn liefde voor educatie is niet verdwenen. Sterker nog, die is alleen maar zichtbaarder geworden in wat ik nu doe. Workshops, educatieve installaties, samenwerkingen met musea en scholen – telkens weer zie ik hoe kunst een ingang kan zijn om het gesprek te voeren over wie we zijn, wat we zien, en hoe we ons tot elkaar verhouden.
Ik ben geen missionaris, maar geloof in mildheid, empathie en het besef dat er altijd meerdere waarheden naast elkaar kunnen bestaan. En tegelijk geloof ik in discipline, doorzettingsvermogen en authenticiteit – niet als masker, maar als uitnodiging tot zelfreflectie.
Of je nu werkt met jongeren of met collega’s, in een klaslokaal of op de werkvloer: onderwijs is overal waar vorming plaatsvindt. Daar kijk ik naar. Daar verwonder ik me over. Daar zie ik.
WIL JE MEER WETEN?