Een zelfportret is een weergave van de kunstenaar zelf, maar hoe nauwkeurig is deze weergave? Bij het maken van een zelfportret kan een kunstenaar gebruik maken van een spiegel om zichzelf te bekijken en vervolgens zijn of haar eigen beeltenis vastleggen op doek. Dit is een veelvoorkomende techniek die al eeuwenlang wordt gebruikt, maar is dit de meest nauwkeurige manier om een zelfportret te maken? Ik dacht altijd van wel, totdat ik in dezelfde week een ets van Rembrandt onder ogen kwam en een gespiegelde opname van mezelf, en toen viel er plots een heel hard kwartje.
Een ets is een techniek waarbij een afbeelding in een metalen plaat wordt gekrast en vervolgens afgedrukt op papier. Dit kan een veel betere weergave zijn van een zelfportret dan een schilderij waarbij de maker gebruik heeft gemaakt van spiegels. Dit komt omdat bij het maken van een ets de kunstenaar zijn of haar afbeelding weliswaar eerst in spiegelbeeld vastlegt op de metalen plaat, maar het feit dat een ets daarna in spiegelbeeld wordt afgedrukt, maakt het weer mogelijk om te zien hoe de kunstenaar er in het juiste perspectief uitzag.
Een oorspronkelijke conclusie? Na even Googelen bleek ik niet de eerste. Een revolutionaire conclusie? Misschien niet, maar ik kon me niet aan de gedachte onttrekken dat sommige ideeën uit ons collectieve kunstbewustzijn misschien wel eens anders kunnen zijn dan we denken. Bijvoorbeeld of die ene kunstenaar nu zijn linker- of rechteroor had afgesneden?
WIL JE MEER WETEN?